Yeni sayfanr6u6ulığı

18 Ocak 2014

Alpagut İsmi Hakkında

......

Alpagut kelimesi sözlükte: “Tek başına düşmana saldıran, hiçbir yandan yakalanmayan yiğit” manasına gelir. (1) Ayrıca Türk dilinde bir rütbe ismi, asil, mal sahibi ve kahraman kişi anlamında da kullanılmıştır. (2) Alpagutların ilk atası, ünlü Yenisey Kitabelerinin yazarı Öz Yiğen Alp Turan Bey’dir. (3) Barlık Bir yazısında: “Öz Yiğen Alp Turan Altı Oğuz Kavminden onüç yaşında ayrıldım. “ Yenisey Kitabelerinden Kara-yüs yazıtında:” Anıt Kaya …… ordu reğisliğinde (?) öl ….. işitmeyerek (?) varıp (?) ….. anıt kaya …. Bay Apam böyle işitip ……. Böyle çok …. Alpagut.” Şeklinde bir yazı vardır. (4) Ancak taş yazıtlardaki ifadeler silinmiş, okunamaz durumdadır.

Orhun Kitabelerinin Kültekin Yazıtı’nın kuzey yüzünde ise Kültekin’in Alpagutlularla bir sürtüşmesi anlatılır: “Ben Kültekin, Dördüncü Çuş başında harp ettik. Türk kavminin ayağı burkuldu. (Dayanma gücü kalmadı.) Korkak oluverdiler. Üzerimize gelen orduyu püskürttük. Tonğlar’dan bir kabile ve Alpagutlar’dan 10 eri Tonğa Tekin’in cenaze merasiminde sarıp öldürdük.” (5) Aynı olay Bilge Kağan Yazıtı’nın güney tarafında şu şekilde ifade edilir: “Üçüncü Çuş da harp ettim. Türk kavminin ayağı burkuldu. Korkak oluverdi. Bu arada bizden önce savaşa katılan orduyu püskürttüm. Bunun üzerine korkakların aklı başına geldi. Orada Alpagut adlı bir kabileyi, Tonğa Tekin cenaze merasiminde basıp kılıçtan geçirdim.” (6)

Oğuz-Türkmen boylarından bir oymak olan Alpagutlar,..............